Rijks Museum
Berouw!
Het Rijksmuseum geeft een mooie uitleg aan repentir en pentimenti. ‘Een andere benaming voor zulke verbeteringen is het Franse woord voor berouw: ‘repentir’. Sommige pentimenti zijn met het blote oog te zien, doordat de bovenste verflaag, die de verandering bedekte, in de loop der tijd transparant is geworden. Andere kunnen door bijvoorbeeld röntgenfoto’s zichtbaar worden gemaakt. Pentimenti geven inzicht in het ontstaan van een kunstwerk en laten zien hoe een kunstenaar werkte. Van Jan Steen en Rembrandt is bijvoorbeeld bekend dat ze veel wijzigden tijdens het schilderen”.
Maurits Huis
Johannes Vermeer Gezicht op Delft
Ja Repentir – Pentimenti – Berouw bij grote kunstenaars. Ook Johannes Vermeer had berouw bij het schilderen van Gezicht op Delft. De kleine figuurtjes op de voorgrond zijn door hem zelf weg geschilderd. Eveneens kunnen kleine meesters er ook wat van. Want veel kunstenaars prutsen aan hun voorstelling. Soms zijn het pentimenti in de details van de voorstelling. Dan wordt er hier en daar een houding veranderd. Nog mooier zijn de repentir van de stoffering in een landschap. Denk aan de figuurtjes en diertjes. Hierdoor krijgt de voorstelling een geheel andere betekenis!
De Moucheron
Hier twee schilderijen uit de 17e eeuw waar de kunstenaars berouw kregen van de eerste uitvoering. De Moucheron veranderde de gehele stoffering op zijn landschap. Waar eerst een bepakte ezel uit beeld liep, loopt nu een marskramer met hond ons tegemoet. Zie de mannen die aan het beekje uitrusten. Daar stond eerst de os te drinken. De kudde dieren op de weg zijn eveneens van samenstelling veranderd.
Familie Portret
Een portrettist uit het Noorden van het land corrigeerde de figuren op zijn familieportret. Vader zijn benen werden verplaatst en naast de kousen is nog vaag het ‘derde’ been te zien. Eveneens staat een van de kinderen nu wat steviger op de benen door een pentimenti.