Michiel de Ruyter en Anna van Gelder in de vernieuwde opstelling ‘Ga mee naar Zee’ van Muzeeum in Vlissingen
Michiel de Ruyter en zijn vrouw Anna van Gelder zijn ca. 1680 geschilderd door Ferdinand Bol om te pronken met hun rijkdom. Niet alleen de prachtige hand van Bol laat zien hoe goed het deze Luitenant Admiraal verging, ook de lindenhout gestoken en vergulde lijsten tonen de rijkdom van het 17e eeuwse leven in de Nederlanden.
Toeschrijving aan Ferdinand Bol
Het is duidelijk een paar. Het zware gordijn en de kwasten zijn identiek. Ook zo kenmerkend voor Bol zijn op beide schilderijen te vinden. Zie de zachte schaduwen en de verfijnde details zoals de schaduw bij een strikje op Anna haar witte kraag. Daarvoor moet u wel naar het museum reizen om dit te bewonderen.
Ruyterania
Deze schilderijen zijn nog steeds in bezit van de familie door vererving. Om ze veilig te stellen is er een stichting voor gevormd ‘Ruyterania’. De werken zijn in bruikleen bij het MuZeeum in Vlissingen waar ze deel uit maken van de nieuwe opstelling ´Ga mee naar zee’.
Restauratie
In het restauratieatelier van Marjan de Visser zijn beide schilderijen bestudeerde en behandeld door Ronald Lutz en Marjan de Visser. Het Muzeeum volgt deze restauratie. Bekijk de Youtube film
Tijdens het onderzoek bleek dat ze beiden in de 19e eeuw eenzelfde bedoekingsbehandeling kregen. Bij Michiel de Ruyter zien we nog dit mooie blauw gestreepte doek. Het zou wel eens van de hand van vader en zoon Hopman kunnen zijn. Maar Anna is nadien opnieuw bedoekt en wel door JE Bekkers. Gelukkig verkeren ze beide in een stabiele staat.
Wel zie je als je dichtbij Michiel het schilderij bekijkt zichtbare barstvorming in de verf, waar bij Anna deze barstvorming veel meer plat is gedrukt tijdens deze tweede bedoeking.
Materiaal technisch onderzoek
Tijdens het restauratieproces is door Margriet Eikema Hommes materiaal-technisch onderzoek verricht en aan de bovenrand van t portret Michiel de Ruyter een verfmonsters genomen.
vernisafname bij Michiel de Ruyter
Het portret van Michiel de Ruyter leed onder een duidelijk verouderd vernis en was daardoor nogal troebel en gelig. Niet zo mooi als je een pronkstuk moet zijn.
Het doel was ook om zo min mogelijk polaire oplosmiddelen toe te passen tijdens de behandeling. We gaan voor veilig. Daarom is bij het vernis verwijderd en de overschilderingen een Pemulen emulsie techniek gekozen die gelijktijdig de overdadige overschilderingen kon afnemen.
De Pemulen TR2 emulsie met een pH 8,5, metaalbinder en een 10% toevoeging van apolaire oplosmiddel benzyl alcohol, werd aangebracht met een wit penseel en nagereinigd met een aangepast water. Al met al was het geen ingewikkelde behandeling en heeft het schilderij met minimale nieuwe retouches weer grandeur. De kleuren zijn na het vernissen voller en de contrasten rijker en de afbeelding scherper. Nu kan hij weer waardig naast zijn Anna staan!
